SAO PHẢI LÀ KHÁNH LY?
Tên tuổi Khánh Ly gắn liền với những ca khúc Trịnh Công Sơn để trở thành “thương hiệu kép” nổi tiếng hàng đầu trong nhạc sử Việt Nam [*]. Cô vẫn được cho là “sinh ra để hát nhạc Trịnh Công Sơn”. Nhưng vì sao?
Danh ca này từng “bị tố cáo” là “không hát”, mà chỉ dùng chất giọng "sương mù lạnh ẩm" của mình để “xướng âm” theo cách “chân phương” nhất: “Không biểu cảm”, “không cao trào/thấp trào” - “không điều chỉnh cường độ âm thanh” gì hết (khác hẳn với Thái Thanh hay Lệ Thu: “biểu cảm” phong phú, “to/nhỏ, lên/xuống” đúng mực - khi “êm khẽ dịu dàng”, lúc “mãnh liệt dữ dội”). Ngoài ra, giọng cô cũng bị xem là “lạnh lẽo”, “hững hờ”, và “bải hoải” (so với cái “nóng bỏng”, “da diết”, hay “sôi nổi” của hai danh ca kia), còn phát âm của cô thì “lười lĩnh”, “nhòe cạnh”, và “buông lỏng” (chứ không “dụng công”, “sắc bén”, và “chắc nịch” như của hai “đỉnh cao” còn lại)! Chưa hết, người ca sĩ này còn đứng yên “như pho tượng”, nét mặt cũng “như pho tượng”, chỉ hai môi là buộc phải “động đậy” [**] (trong khi Thái Thanh thường “sống động”, còn Lệ Thu cũng có “chuyển động”, tuy không nhiều). Tôi tin nếu thủ đắc được thuật “phát âm bằng bụng”, cô cũng sẵn lòng cho hai môi “bất động” ngay tức thì?!
Ấy nhưng mà, thật lạ lùng và thú vị, toàn bộ những gì Khánh Ly bị “tố cáo” hóa ra lại là những “công phu”, những “bí quyết” độc nhất vô nhị - chưa (và sẽ không) ai thực hiện thành công được như thế ngoại trừ chính cô. Thật vậy, bạn có thể “thách” bất kỳ ai khác “hát như không hát”, “biểu cảm như không biểu cảm”, nhả chữ “lạnh lẽo, hững hờ, uể oải, lười lĩnh, nhòe cạnh, buông lơi”, và đứng yên “như một pho tượng” (mà không được để cho khán/thính giả “ngoảnh tai”, “rời mắt”, hay “dợm chân bỏ đi”, tất nhiên rồi)? Tin chắc đi: Bạn sẽ thắng cả trăm phần! Nhưng, một lần nữa, tại sao?
Vậy thì đây, vâng, lời đáp chính xác - lí do quan trọng nhất: Trên hết cả mọi thứ, chất giọng "mù sương ẩm lạnh" của người ca sĩ này không “hay”, mà là “quá hay”, "quá liêu trai"! Phát âm/cấu âm của cô thật “chuẩn xác”, mà cũng thật “độc đáo”, "hút hồn" - chỉ một lần nghe qua, bạn sẽ không thể quên, cũng không thể nào nhầm với ai khác nữa.
Chính Trịnh Công Sơn đã chọn Khánh Ly làm người “chuyển tải” các “thông điệp” của ông; ông biết rõ cô sẽ đáp ứng tốt nhất những "yêu cầu", những “í đồ nghệ thuật” của mình. “Đúng là chỉ có Khánh Ly mới thể hiện đúng tâm trạng bài hát của tôi nhất”, ông trả lời phỏng vấn. [***]
Hôm nay, nhiều ca sĩ khác cũng hát nhạc của họ Trịnh (tất nhiên với “phong cách” và “thái độ” riêng của mỗi người, và cũng chưa hẳn đã là“dở”), chỉ có điều không ai có thể thành công như Khánh Ly đã làm ngày ấy nữa.
______________________
[*] Trong số các bài hát của Khánh Ly ở “trang” này, tác phẩm của Trịnh Công Sơn chiếm chủ yếu. Không phải vì cô không hát nhạc ai khác, càng không phải cô hát những “người ấy” không hay, mà chỉ bởi cô không phải là người hát “hay nhất” những bài của họ, và chỉ vậy.
[***] Điều này không có nghĩa Khánh Ly luôn luôn hát “hay nhất” các bài hát của Trịnh Công Sơn. Chính ông cũng xác nhận, với “Hạ Trắng” và “Xin Mặt Trời Ngủ Yên” thì Lệ Thu là vô địch (ấy là ông quên chưa kể các bài “Như Cánh Vạc Bay” và “Biển Nhớ”, mà Lệ Thu đã làm cho rất “lộng lẫy” sau đó?), còn với “Lời Buồn Thánh” thì phải là ca sĩ Bạch Yến.
KhánHlY
5) BienNho
6) BienNho (2)
9) CaDaoMe
10) CanhDongHoaBinh
11) CanhHoaTrang
12) CatBui
14) ChinhChungTaPhaiNoi
16) ChoMotNguoiVuaNamXuong
16) ChoMotNguoiVuaNamXuong
20) ChuaMatNiemTin
22) ConGiNuaDau
23) ConTuoiNaoChoEm
24) CoXotXaDua
25) CoXotXaDua (2)
26) CuiXuongThatGan
29) DaiBacRuDem
30) DanTaVanSong
31) DauChanDiaDang
33) DeGioCuonDi
34) DemBayGioDemMai
36) DiemXua
37) DoaHoaVoThuong
38) DoiMatNaoMoRa
39) DongDaoHoaBinh
40) DuMuc
46) EmDiTrongChieu
47) GiaoDuongImBong
48) GiaTaiCuaMe
50) GoiTenBonMua
51) GoiTenBonMua (2)
52) GopLaMuaXuan
53) HaTrang
54) HaTrang (2)
56) HayCoCho
57) HayCuVuiNhuMoiNgay
57) HayCuVuiNhuMoiNgay
58) HayDiCungToi
59) HayKhocDiEm
60) HayNhinLai
61) HaySongGiumToi
61) HaySongGiumToi
62) HoaRungVenSong
63) HueSaigonHanoi
64) KhoiTroiMenhMong
65) KinhKho
66) KyVatChoEm
67) LaiGanVoiNhau
68) LangLeNoiNay[HN]
69) LoiMeRu
69) LoiMeRu
70) LoiOPhoVe
71) LoiRuDem
72) LoiThienThuGoi
73) MotCoiDiVe[HN]
74) MotCoiDiVe[HN] (2)
75) MotLanThoangCo
75) MotLanThoangCo
77) MuaHong
82) NgayDoChungMinh
84) NgheNhungTanPhai
86) NghinTrungXaCach
87) NguDiCon
88) NguNgonMuaDong
90) NguoiGiaEmBe
92) NguoiNoLeDaVang
93) NguoiVeBongNho
94) NguyetCa
96) NhuCanhVacBay
100) NiemKhucCuoi
101) NoiVongTayLon
104) PhucAmBuon
105) RoiNhuDaNgayNgo
105) RoiNhuDaNgayNgo
106) RuDoiDaMat
107) RuEm
108) RuEmTungNgonXuanNong
110) RungXuaDaKhep
111) RuTaNgamNgui
112) RuTinh[HN]
113) SaoMatMeChuaVui
113) SaoMatMeChuaVui
114) SeConAi
116) TaDiDungCo
117) TaOn
118) ThungLungHong
119) ThuongMotNguoi
121) TinhCaNguoiMatTri
121) TinhCaNguoiMatTri
123) TinhNho
124) TinhNho (2)
125) TinhSau
126) TinhXa
127) TinhXa (2)
128) TinhXotXaVua
129) TinhXotXaVua[HN]
130) ToiDaMat
131) ToiRuEmNgu
132) ToiSeDiTham
133) TrenDinhMuaDong
134) TuoiDaBuon
135) TuongRangDaQuen
136) TuTinhKhuc
137) UotMi
138) VetLanTram
138) VetLanTram
139) ViToiLaLinhMuc
140) VungLayCuaChungTa
141) XaDauMatTroi
142) XanhLongPhaiTan
143) XinChoToi
144) XinMatTroiNguYen
145) YeuDauTanTheo
Hỗ Trợ #1: youtube.com/watch?v=12qXuZJzr7A
ReplyDeleteHỗ Trợ #2: KHÁNH LY ALBUM (145 videos)
http://vimeo.com/album/2576931
Hỗ Trợ #3: KHÁNH LY ALBUM (145 videos)
youtube.com/user/aqpvn/videos?view=46&tag_id=UCoRqQu6VtsCc4v_2NVK08TQ.3.k1&sort=dd&shelf_index=5